Dla wielu muzyka hardstyle, to słowo kojarzące się z dźwiękami, które łatwiej usłyszeć podczas szkolnej wycieczki w hucie lub stoczni, a nie na imprezie masowej z udziałem tysięcy roztańczonych fanów lub w domowym zaciszu.
Mimo iż hardstyle, klasyfikowany jest jako podgatunek muzyki trance jego korzenie sięgają muzyki hardcore. Warto w tym miejscu wyjaśnić terminologię: bedąc w Wielkiej Brytanii usłyszeć możecie nazwę hard dance lub hardhouse, zamiennie używaną zamiast hardstyle, podobnie sprawa wygląda w Niemczech gdzie często usłyszeć można o hardbass'ie.
Taneczny rytm utrzymywany w tempie 130-160 bpm (uderzeń na minutę), piorunujące dźwięki i demoniczny charakter odwołujący się do ciemnej strony człowieczeństwa to przewodnie motywy hardstyle. Jeżeli dodamy do tego patetyczny charakter utworów i zaczerpnięte z muzyki klasycznej motywy lub imitujące dźwięk fortepianu linie basowe odnajdziemy się w świecie hardstyle. Utwory hardstyle'owe mają zaskakującą budowę, w której głównej roli nie odgrywa linia basów a wszędobylskie bębny i gwizdy, które dla osoby słuchającej po raz pierwszy tego typu muzyki mogą sprawiać wrażenie poukładanych chaotycznie i bez wyczucia rytmu błyskawiczne przejścia pomiędzy kolejnymi partiami dźwięków.,
Mimo iż jest to gatunek dość młody już teraz można w nim wyróżnić dwa odłamy, oddzielone czasową cezurą. Pierwsza fala hardstyle, która rozwinęła się w latach 1999-2001 to pokłosie muzyki hardcore i nu gabber, stanowiąca raczej rozwinięcie idei hardcore w połączeniu z techno, tyle że bardziej taneczna. Fala "nowego hardstyle" zalała świat w związku z napływem świeżej krwi i nowym spojrzeniem na muzykę. Przechodzące pojęcie dźwięki zapoczątkowane przez Lady Dana były dla wielu osób niestrawne i mimo iż podobały się w Holandii, pozostałe nacje narzekały na nikłą wartość odsłuchową i brak bardziej tanecznych (nie mylić z komercją) form, które mogłyby się sprawdzić na zwykłych imprezach masowych. Nowe postaci na arenie: Luna, Pavo, Blutonium Boy czy Daniele Mondello tchnęły nowe życie w stojący w miejscu gatunek, w którym zwiększała się tylko liczba uderzeń na minutę.Palmę pierwszeństwa w rozwoju muzyki hardstyle dzierży od lat Q Dance, organizacja skupiająca najlepszych DJ'ów organizująca największe imprezy tego typu i wprowadzająca nowe trendy. W chwili obecnej muzyka hardstyle rozwija się głównie w Holandii, Włoszech, Niemczech i Szwajcarii, te ośrodki to ostoja najbardziej płodnych producentów i miejsce największych imprez. Oprócz tego scena hardstyle rozwija się w Hiszpanii, Polsce, Estonii, Danii, Australii, Wielkiej Brytanii i krajach południowej Afryki. Muzyka tworzona przez charyzmatycznych producentów, wydawana jest przez kilkadziesiąt labeli rozsianych po całym świecie przy czym te najważniejsze, skupiające najbardziej cenionych DJ'ów ulokowane są w zachodniej EuropieSpoglądając na muzykę hardstyle bardziej wnikliwym, krytycznym okiem doszukamy się licznych braków i niedociągnięć. Dla wielu osób, mimo młodego wieku hardstyle umiera. DJ'e grający na imprezach od kilku lat nie zmienili repertuaru, a stare przeboje ciągle cieszą się niesłabnącą popularnością. Podobne aluzje można jednak usłyszeć w odniesieniu do techno, gatunku z długim stażem i bardziej rozwiniętego. Mimo iż hardstyle ustrzegł się podążania w ślepą uliczkę, którą jest ciągłe zwiększanie liczby uderzeń na minutę, co jest znamienne dla jego protoplasty - hardcore'u trudno dostrzec nowe trendy, które pozwoliłyby przezwyciężyć stagnację.